Współczynnik przenikania ciepła, określany w przepisach literką U, to najważniejszy parametr pokazujący, jak szczelne są przegrody takie jak okna, drzwi czy ściany. Jaki powinien być współczynnik U, aby budynek był energooszczędny i tani w eksploatacji?
Czym jest współczynnik przenikania ciepła?
Współczynnik U mierzy się jednostką W/(m²K). Wskazuje on więc, ile wyrażonej w watach (W) energii przenika przez 1 metr kwadratowy (m²) powierzchni, gdy różnica temperatury po obu stronach przegrody wynosi 1 kelwin (K).
Przegrodą mogą być okno, ściana, dach czy drzwi. Im niższy współczynnik U, tym mniej energii przenika przez przegrodę, a więc tym jest ona szczelniejsza. Mówiąc jeszcze prościej: współczynnik przenikania ciepła U pokazuje, ile ciepła ucieka z domu na zewnątrz przez różne przegrody termiczne.
Producenci materiałów budowlanych, a także okien i drzwi, muszą podawać wartość współczynnika przenika ciepła U, aby inwestorzy wiedzieli, czy stolarka, która wybierają, jest zgodna z przepisami (ma odpowiednio niski współczynnik U). Dzięki temu ich domy są szczelniejsze i mniej energii trzeba zużyć na ich ogrzanie.
Niski współczynnik U to jeden z warunków do budowy domu energooszczędnego oraz pasywnego. Przypomnijmy więc: aby dom był uważany za energooszczędny, powinien pochłaniać mniej niż 70 kWh/(m²rok). Aby funkcjonował jako dom pasywny, parametr ten powinien wynosić do 15 kWh/(m²rok). Nie będzie to możliwe bez wstawienia okien i drzwi o niskim lub bardzo niskim współczynniku przenikania ciepła U.
Więcej na ten temat pisaliśmy w tym artykule: Termoizolacja – podstawa wyboru dobrych drzwi i okien. Co warto o niej wiedzieć? Parametry i przepisy
Współczynnik przenikania ciepła w 2023 roku – obowiązujące przepisy
Normy w zakresie maksymalnej wartości współczynnika przenikania ciepła dla budynków określają przepisy – Warunki Techniczne zawarte w rozporządzeniu Ministerstwa Infrastruktury. Są one aktualizowane co kilka lat, aby sprostać zmieniającym się wymaganiom i potrzebom, a także nadążyć za zmianami technologicznymi, dzięki którym nasze okna i drzwi (a więc i domy) są coraz cieplejsze i szczelniejsze.
Przepisy określają odrębne współczynniki U dla różnego typu przegród – ścian zewnętrznych, dachu, okien zwykłych i dachowych, drzwi balkonowych, podłóg czy drzwi zewnętrznych.
Jak w czasie zmieniały się parametry współczynnika przenika ciepła U? Kilkanaście lat temu były dosyć wysokie, bo możliwości technologiczne producentów stały na o wiele niższym poziomie. W przypadku okien zwykłych jeszcze w 2017 roku wymagany współczynnik przenikania ciepła wynosił 1,1 W/m2K, a w przypadku okien dachowych było to 1,3 W/m2K.
Ostatnia zmiana w maksymalnej wartości współczynnika U dla różnych przegród nastąpiła w roku 2022. Obecnie wskaźniki te wynoszą odpowiednio:
- ściany zewnętrzne – 0,2 W/m2K;
- podłogi – 0,3 W/m2K;
- okna zwykłe i drzwi balkonowe – 0,9 W/m2K;
- okna połaciowe – 1,1 W/m2K;
- dach – 0,15 W/m2K;
- drzwi zewnętrzne – 1,3 W/m2K.
Aktualnie obowiązujące normy zostały więc kolejny raz zaostrzone. Chociaż dotyczą one okien montowanych w nowych domach, warto wiedzieć, że wymiana okien na nowe, spełniające normy w zakresie przenikania ciepła, to dobra inwestycja także w przypadku już istniejących budynków. Nowe okna zmniejszą zapotrzebowanie na energię cieplną, a więc także wysokość rachunków. Dom będzie cieplejszy, tańszy w użytkowaniu i bardziej ekologiczny.
Do wymiany okien można także pozyskać dofinansowanie – np. z programu „Czyste Powietrze” – oraz odliczyć tzw. ulgę termomodernizacyjną, czyli odjąć od dochodu w rocznej deklaracji PIT koszty poniesione na wymianę okien i drzwi na bardziej energooszczędne.
Współczynnik U w przypadku okien – o tym warto wiedzieć
Wybierając okna do nowego lub remontowanego domu, zwróć uwagę, że współczynnik współczynnikowi nierówny. Przepisy określają maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła dla całego okna. Producenci podają jednak czasem wartość współczynnika oddzielnie dla samych szyb i ramy.
Może to być mylące, ponieważ parametr U dla szyb zwykle jest niższy niż dla całego okna. Warto dopytać więc o całościowy parametr przenikania ciepła U dla konkretnego okna.
Czy współczynnik przenikania ciepła zależy od materiału, z jakiego wykonane jest okno? Nie. Wysokiej jakości okna spełniają parametry w zakresie energooszczędności niezależnie od tego, czy wykonane są z tworzywa sztucznego, czy aluminium. Warto jednak korzystać wyłącznie z wysokiej jakości produktów i sprawdzonych producentów.
Weź też pod uwagę, że na izolacyjność cieplną okna ma wpływ nie tylko wybrany produkt, ale także właściwy sposób jego montażu.
Dowiedz się więcej: 5 najważniejszych zasad budowy domu energooszczędnego
